‘Geef een Boekenbon. Je steunt dan goede doelen die zich inzetten voor de leesbevordering.’ Zo hoorde ik het op Radio 1. En zo staat het ook op de website van De Nederlandse Boekenbon.

Kan een goed doel zich dan ergens voor inzetten? Kan überhaupt een doel – goed, dubieus of verkeerd – zich voor iets inzetten? Ik zou zeggen van niet. Volgens mij is het eerder omgekeerd. Niet het doel zet zich voor iemand in, maar iemand zet zich in voor… iets. Dat is dan als het goed is een doel, want als hij of zij het zonder doel doet is het zonde van de energie. Het zou een goed doel kunnen zijn. Maar als dat doel zich zelf intussen ook weer voor iets gaat inzetten wordt het wel erg onoverzichtelijk.

Is dit belangrijk? Je kunt zeggen: een goede verstaander begrijpt de boodschap heus wel. Dat moeten de makers van de boekenbonwebsite ook hebben gedacht want die hebben er geen probleem mee om op hun home page te schrijven: ‘De Nederlandse Boekenbon is een organisatie die het lezen wil bevorderen’. Goed. Dus die bon is een organisatie die iets wil bevorderen via een doel dat zich ergens voor inzet. En die organisatie is sinds september 2012 ook nog eens als plastic cadeaukaart verkrijgbaar, valt twee zinnen verderop te lezen. Zelfs de goede verstaander parelt het zweet intussen langs de slapen. Dus hoe moet het dan een laaggeletterde vergaan, zoals de persoon die we in de radiocommercial met moeite het woord ‘b-o-e-k-e-n-b-o-n’ horen uitspreken?

Nee. Websites en radiocommercials maak je niet voor goede verstaanders. Die maak je voor iedereen, tenminste als je boekenbonnen wil verkopen. En je wil geen bezoeker of luisteraar kwijtraken omdat hij te lang heeft moeten nadenken, of omdat hij werd afgeleid terwijl hij jouw slordige formuleringen probeerde te doorgronden. Dus is het eerste wat je doet: zindelijk met je taal omgaan, en dat is meestal echt geen ingewikkelde opdracht. Wat bijvoorbeeld te denken van:

‘Geef een Boekenbon. Je helpt dan organisaties die het lezen bevorderen.’ Of:
‘Geef een Boekenbon. Je helpt dan om laaggeletterden beter te leren lezen.’ Of:
‘Geef een Boekenbon. Met jouw steun bestrijden we analfabetisme.’

En wie zou die actie dan georganiseerd kunnen hebben? ‘De organisatie achter de Nederlandse Boekenbon heeft als doel om het lezen te bevorderen.’
Zie verder boekenbon.nl. U moet er nu wel uit kunnen komen.