Een kleine twee jaar geleden schreef ik samen met Joost van Kasteren het boek Wageningers; de betekenis van 134 jaar Koninklijke Landbouwkundige Vereniging (KLV). Die vereniging werd toen opgeheven omdat ze mediachaos en de concurrentie met het alumnibureau van de WUR niet meer aan kon.
KLV had een mooie geschiedenis om op terug te zien. Onder meer door het uitgeven van het Landbouwkundig Tijdschrift had ze lange tijd bijgedragen aan de grote maatschappelijke en wetenschappelijke discussies over de landbouw van haar tijd.
Een prominent redactielid van dat tijdschrift in de eerste helft van de vorige eeuw was Herman Lindeman, een Joods landbouwkundige. Hij werd in de oorlogsjaren eerst door de bezetter gedwongen terug te treden als redactielid, vervolgens ook als directeur van het toenmalige Kalibureau en later als personeelslid van dat bureau. Uiteindelijk werd hij opgepakt en afgevoerd naar kamp Westerbork, waar hij In 1944 omkwam.
Ik stuitte bij de research voor het boek op zijn geschiedenis, en was ervan onder de indruk. Zo’n verhaal, van iemand die zich jarenlang met hart en ziel verbindt aan een vereniging, vrolijke amicebriefjes uitwisselt met zijn medebestuursleden, en dan tenslotte als het ware uit het nest wordt geduwd en aan zijn lot overgelaten, met nog slechts drie puntjes in de redactiecolofon als laatste spoor. En van zijn onwrikbare optimisme, zijn weigering om te geloven wat dat lot zou kunnen zijn, tot in Westerbork. Dat maakte de terreur die we op 4 mei herdenken voor mij tastbaar, herkenbaar in een echt mens waar ik me dichtbij voelde staan.
Ik vond het fijn om een van de persoonsbeschrijvingen die we in het boek opnamen, aan Lindeman te kunnen wijden. Het boek zelf werd na verschijnen bepaald niet ondergedompeld in publicitaire aandacht, dus dat kader over Lindeman ook niet[1]. Daarom leek het me de moeite waard om op deze 4e mei, Dodenherdenking, de tekst uit het boek hier nog eens op te nemen. Voor alle niet-leden van de voormalige KLV, en ook voor Herman Lindeman zelf.
[1] Het kader is nog wel verschenen als herdenkingstekst op de website van de Oorlogsgravenstichting.