Dezer dagen las ik in de krant over een rechtszaak tegen een verstandelijk beperkte vrouw. Ze had iets ernstigs gedaan dat ik intussen ben vergeten. Maar wat me is bijgebleven zijn de woorden van de rechter die de vrouw bij de les probeerde te houden. ‘Zeg het alstublieft als u iets niet begrijpt,’ verzocht de magistraat en toen kwam het: ‘Wij gebruiken soms moeilijke woorden omdat wij denken dat die niet moeilijk zijn.’

Jaren geleden zat ik in Wageningen in een forum over de rol van de landbouwjournalistiek. Ik was toen hoofdredacteur van het land- en tuinbouwweekblad OOGST. Communicatiemensen brachten onderzoek naar voren waaruit zou blijken dat ons vak niet genoeg deed om agrariërs maatschappelijk verantwoord te laten ondernemen. Ik wond me op: ‘Het is de taak van journalisten om boeren te informeren, niet om ze ergens van te overtuigen.’

Landbouwpoliticus Sicco Mansholt wordt in ons land niet overdadig geëerd. Waar dat wel gebeurt, is het meestal om zijn late zorg over de gevolgen van schaalvergroting. Toch wordt hem daarmee geen recht gedaan.

‘Beheers die reflex om de boeren de schuld te geven,’ zei ik in mijn eerste blog over de weidevogelstand. De inkt was nog niet droog of een nieuw voorbeeld van ongegeneerd blame-the-farmer-denken drong zich op. Opnieuw uit wetenschappelijke hoek.

‘De manier waarop Martijn de Groot onze cijfers heeft bewerkt en de uitspraken die hij daarover doet zijn niet statistisch verantwoord’. Dat zegt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) over mijn vorige blogpost over de weidevogelstand. Ik heb er nog eens goed op gestudeerd maar mijn conclusie blijft dezelfde: het CBS overdreef de terugloop van de weidevogels en schreef die ten onrechte vooral aan de boeren toe.

‘Weidevogels in duikvlucht’ staat boven een recent persbericht van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Het gaat slecht met de meeste weidevogelsoorten in Nederland, schrijft het instituut, en ‘dat hangt samen met de schaalvergroting en intensivering in de landbouw.’ Wordt het niet tijd om eens af te zien van die reflex om boeren de schuld te geven van wat er in de natuur niet naar wens verloopt?*

Verkiezingsborden zijn een feest van ambachtelijke democratie. En de posters die erop worden geplakt een festival van gemiste kansen. Dat kwam pijnlijk aan het licht in een onderzoekje op basis van tientallen foto’s die me werden toegestuurd nadat ik daar op deze plaats om vroeg.

Een paar dagen geleden maakte ik foto’s van verkiezingsborden met posters van partijen die onze aandacht, en natuurlijk onze stem willen trekken. Dat was in Amsterdam en Haarlem. Iedere keer als er verkiezingen naderen, word ik weer geboeid door de vraag: waarvan willen ze ons overtuigen en hoe? Eerder schreef ik er al over op deze weblog. Deze keer wil ik het wat groter aanpakken.

Straks gaan we naar de stembus voor de Provinciale Staten. Snel daarna zal de Eerste Kamer in nieuwe samenstelling aantreden. Dat zou wel eens een van de laatste keren kunnen zijn. Als er niet snel een duidelijke eigen bestaansgrond komt, kan het doek vallen voor het eerbiedwaardige gezelschap. Behalve in het toetsen van wetten zou die bestaansgrond kunnen liggen in het vertegenwoordigen van regionale verscheidenheid.

Onlangs verscheen het laatste nummer van het CBS-relatiemagazine. Vanaf 2015 kunnen we ‘terecht’ bij een Corporate News App, volgens een begeleidende brief. Ik vind dat zonde. Het CBS kan straks zeggen dat zijn communicatie van deze tijd is maar zal een hoop aandacht en betrokkenheid van zijn relaties gaan missen.